Cytinus hypocistis - Yer Narı
Yer Narı ( cytinus ), cytinaceae ( yernarıgiller ) familyasından, çok yıllık, otsu ve asalak bir bitki cinsidir. Yaprakları etli, pulsu olup sarımsı ya da kırmızı renklidir. Beyaz, sarı ya da pembe renkli çiçek açar. Besin üretmeyen klorofilsiz bir bitkidir ve Laden ( cistus ) türü bitkilerin köklerinde yetişmektedir. Bu özelliğiyle bitki asalak (parazit) olarak tanımlanır. Gövdesi kısadır ve gövdesinin büyük kısmı toprak altındadır, yaprağı gibi gövdesi de etlidir.
Bu cinse ( cytinus ) ait, yurdumuzda sadece yer narı ( Cytinus Hypocistis ) yetişmektedir. Başka ülkelerde yetişen bazı türleri de bulunmaktadır. Yer narı, bazı yörelerimizde İnek memesi, Kızılcık, Saya, Ballık, Balcık, Ballıca vb. adlarla da tanınmaktadır.
Yer Narı Bitkisi Nerelerde Yetişir?
Yer narı, ülkemizin Marmara, batı ege ve batı Akdeniz taraflarında geniş bir alana yayılım göstermektedir. Daha çok deniz seviyesinden 450 m yüksekliğe kadar olan fundalık ve kızılçam ormanlarında, çalılık yerlerde yetişmektedir. Bu bitkiyi sadece çiçek açtığı aylarda ( mart-haziran ) görmek mümkündür, diğer zamanlarda konakçısının köklerinde saklanmaktadır. Bitkinin çoğalmasındaki ilginç bir nokta ise tohumlarının yalnızca karıncalar tarafından taşınması ve bu şekilde çoğalabilmesidir.
Yer Narı yenilebilir mi?
Yer Narı bitkisi sıkıldığı zaman bitkinin içinden bir sıvı çıkmaktadır. Bitkinin içinden çıkan bu sıvı tatlıdır ve bu madde zehirsizdir. Yenilebilen bir madde olduğu yerel halk tarafından uzun zamandır bilinen bir şey. Tadının tatlı olmasından dolayı "Ballık" ismiyle de anılmıştır. Ayrıca ilaç sanayinde ham madde olarak da kullanılmaktadır.
