1939 Erzincan Depremi ve Tahir Bey Türküsü
Yıl 1939, 26 Aralık’ı 27 Aralık’a bağlayan gece, sabaha karşı, halk arasında “Büyük Hareket” olarak da bilinen Erzincan Depremi'nde Kelkit ırmağı boyundaki şehirler depremle sarsılmıştır. O şehirlerden biridir, Reşadiye. Kışında etkisiyle yolar kapalıdır, yardım gelmez, 2100 can hayatını kaybeder. Hem depreme hem de depremde kaybolan canlardan Reşadiye Eski Belediye Başkanı Tahir Beye yakılan bir türkünün hikayesi sizlere...
Türkiye’de depremlerin yoğun yaşandığı bölgelerden biri hatta en önemlisi Kuzey Anadolu Fay Hattında 1939 yılının 26 Aralık’ı 27 Aralık’a bağlayan gece saat 2.00'da meydana gelen halk arasında “Büyük Hareket” olarak da bilinen Erzincan Depremi'nde Kelkit ırmağı boyundaki şehirler depremle sarsılmıştır. O şehirlerden biridir, Reşadiye. Kışında etkisiyle yolar kapalıdır, yardım gelmez, 2100 can hayatını kaybeder.
1939 yılında 27 Aralık sabaha karşı, herkesin derin bir uykuda olduğu zaman korkunç bir sarsıntı, Reşadiye ve köylerini adeta yerle bir eder. Halkın çoğu enkaz altında kalır. Çoğu da diri diri yanar. Kışın çok şiddetli geçmesi nedeniyle yollar kapalıdır. Bu yüzden, Reşadiye’ye uzanacak yardım eli gecikir. Ancak, depremden 15 gün sonra bir doktor, 25 gün sonra da Kızılay yardımı gelir. Burada biraz da il yönetiminin ilgisizliği söz konusudur.
Bu depremde toplam 2100 kişi hayatını kaybetmiştir. Hemen hemen her aileden bir kişi kayıplar zincirine katılmıştır.
Türküde adı geçen Tahir Bey (Tahir TÜFEKÇİ) ilçede uzun yıllar belediye başkanlığı yapmış son derece hatırı sayılır bir kişidir. Tahir Bey bu depremde karısı ve oğlu Aydın’la birlikte hayatını yitirmiş; bu acı olay, türkülere konu olarak belleklerden hiç silinmemiştir.
Tahir Bey Kimdir?
Tahir Bey (Tahir TÜFEKÇİ)aslen Reşadiye Hasanşeyh Beldesi'ndendir. Reşadiye'ye yerleşti, uzun süre CHP ilçe başkanlığı, genel meclis üyeliği ve belediye başkanlığı görevlerinde bulundu.
Reşadiye'nin hem varlıklı hem de saygın kişileri arasında yer alan Tahir Bey Reşadiye'de uzun süre belediye başkanlığı da yapan oğlu Kemal TÜFEKÇİ okumak için ablasının yanına İstanbul'a gönderdi, 1939 depreminde de İstanbul'da bulunan Kemal'in dışında Tahir Bey, oğlu Aydın, kızı, hanımı ve kız kardeşiyle birlikte 1939 depreminde can verdi.
Tahir Bey Türküsü (Reşadiye Irmağı)
Hem depreme hem de depremde kaybolan canlardan Reşadiye Eski Belediye Başkanı Tahir Beye yakılan Tahir Bey
Türküsü (Reşadiye Irmağı) Türküsü;
"Reşadiye ırmağı
Geliyor taşa taşa
Vali bize bakmadı
Sen yetiş İsmet Paşa (İsmet Paşa o zaman Cumhurbaşkanıdır)
Reşadiye Çeşmesi
Köprüden mi bozuldu
Tahir Bey'in kolları
Enkazdan mı ezildi
Reşadiye Irmağı
Geldi doldu pazara
Anasıyla yavrusunu
Bir koydular mezara
Kemal'im İstanbul'da
Ablasının yanında
Mektup yazın Kemal'e
Biz kırıldık burada
Saat geldi sekize
Karar verdik dokuza
Hiç böyle görülmüş mü?
Bir evde beş cenaze
Çifte kumrular konmuş
Tahir Beyin konağına
İngiliz çivisi batmış
Aydın'ın yanağına
Reşadiye önünde
Uzun uzun kavaklar
Meleşiyor kuzular
Işımıyor şafaklar"
Hasan AÇIKEL
KAYNAK | BasciftlikBlog.com