Birleşmiş Milletler Amblem
Birleşmiş Milletler Amblem

Birleşmiş Milletler(BM) 24 Ekim 1945 tarihinde kurulmuştur. Örgütün genel merkezi Amerika Birleşik Devlet’indeki (ABD) New York şehrindedir. BM’ye üye olmuş olan ülke sayısı şu an 193’tür. Örgütün resmi dilleri ise Arapça, Çince, Rusça, Fransızca ve İngilizcedir. Bu diller dünya genelinde en çok konuşulan diller arasında yer almaktadır. Ayrıca bu denli bir üye devlet sayısı da örgüte evrensel bir nitelik kazandırmaktadır.

Örgütün Amaç ve İlkeleri

Örgütün en temel amacı ‘uluslararası barış ve güvenliği sağlamak, korumak’ şeklindedir. Milletler arası ilişkilerin hak eşitliği ve kendi geleceklerini kendileri tayin etme hakları gözetilerek geliştirilmesini hedefler. Küresel çaptaki siyasi, ekonomik, sosyal, insani, kültürel sorunların çözümünde işbirliği yapılmasını temel olan insan hak ve özgürlükleri çerçevesinde korumak ve çözmektir. Son olarak da ortak olan çıkarların elde edilmesi konusunda uluslararası uyum sağlayıcı bir misyonu vardır.

Örgütün ilkelerine değinecek olursak üye devletlerin eşit egemenliği vardır. Bütün üye devletler iyi niyet kuralları çerçevesinde antlaşmalarda belirtilmiş olan yükümlülükler yerine getirilmelidir. Bütün üye devletler uluslararası nitelikteki anlaşmazlıkların çözümünde uluslararası güvenliği, barışı ve adaleti tehlikeye sokmayacak şekilde çözmelidir. Bütün üye devletler herhangi başka bir devlete tehdit oluşturmamalı veya güç kullanmaktan kaçınması gereklidir. Bütün üye devletler BM Antlaşmasına uygun şekilde gerçekleşen her türlü örgüt faaliyetinin uygulanmasına destek olmalıdır. Kurucu Antlaşma içerisinde geçen hiç bir madde örgütün devletlerin iç işlerine karışma yetkisi ve hakkı vermez.

Birleşmiş Milletler Organları, Bağlı Program ve Fonlar, Bağlı Uzman Kurumlar

BM 6 organdan oluşur. Bunlar;

  1. Genel Kurul
  2. Güvenlik Konseyi
  3. Ekonomik ve Sosyal Konsey
  4. Vesayet Konseyi
  5. Uluslararası Adalet Divanı
  6. Genel Sekreterlik’tir.

Birleşmiş Milletlere Bağlı Program ve Fonlar ise;

  • Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
  • Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)
  • Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR)
  • Dünya Yiyecek Programı (WFP)
  • Uyuşturucu ve Suçlarla Mücadele Birimi (UNODC)
  • Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA)
  • Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalınma Konferansı (UNCTAD)
  • Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP)
  • Birleşmiş Milletler Filistin Mülteciler için Yardım ve Meslek Dairesi (UNRWA)
  • BM Kadınları (UN-Woman)
  • BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN- Habitat)’tır.
  • BM’ye bağlı uzman kurumlar ise; Dünya Bankası (WB)
  • Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
  • Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)
  • Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
  • Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
  • Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD)
  • Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)
  • Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO)
  • Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO)
  • Birleşmiş Milletler Sınaî Kalkınma Örgütü (UNIDO)
  • Evrensel Posta Birliği (UPU),
  • Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)’dür.

Ayrıca üç tane bağlı olan uzman olmayan kurumlar da mevcuttur.

  • Birleşmiş Milletler HIV / AIDS Programı (UNAIDS)
  • Birleşmiş Milletler Afet Azaltma Ofisi (UNISDR)
  • Birleşmiş Milletler Proje Hizmetleri Ofisi (UNOPS)’dir.

BM ile ilgili ortak çalışan kurumlar ise;

  • Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA)
  • Dünya Ticaret Örgütü (WTO)
  • Kapsamlı Nükleer Testleri Yasaklama Antlaşması Örgütü Hazırlık Komisyonu (CTBTO)
  • Kimyasal Silahların Yasaklanması Teşkilatı (OPCW)
  • Uluslararası Göç Örgütü (IOM)’dür.
Şunlar da Hoşunuza Gidebilir

Birleşmiş Milletler Antlaşması

26 Haziran 1945 tarihinde San Francisco’da imzalanmış ve 110. maddeye uygun olarak 24 Ekim 1945’de yürürlüğe girmiştir. Türkiye Antlaşmayı Milletlerarası Adalet Divanı Statüsü’yle birlikte 15 Ağustos 1945’te onaylamıştır. 4801 Sayılı Onay Kanunu 24 Ağustos 1945 gün ve 6902 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır

Uluslararası Adalet Divanı

Uluslararası Adalet Divanı’nın merkezi Hollanda’nın Lahey kentindedir. Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi’nden seçilen 15 yargıçtan oluşur. Yargıçlar değişik ülkelerden seçilir.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA)

IAEA, nükleer teknolojinin keşifleri ve çeşitli kullanımlarının yarattığı derin korku ve beklentilere yanıt olarak 1957’de kuruldu.